Stacja kolejowa Treblinka

Stacja kolejowa Treblinka - nieistniejący juz budynek stacji kolejowej, na której zatrzymywały się pociągi tuż przed wjazdem do obozu Treblinka II. Przez tę stację przechodziły transporty Żydów mordowanych w jednym z największych niemieckich obozów zagłady. Tu trafiła większość żydowskiej Warszawy, ale i transporty z całej okupowanej Europy.

W oddalonej około 4,5 km od obozu stacji znajdowały się dwie bocznice kolejowe o długości 615 i 735 metrów. Transporty średnio liczyły 60 wagonów bydlęcych (cały skład liczył około 560m). Po przybyciu transportu, 20 wagonów wtaczano na rampę w obozie Treblinka II, gdzie osłabieni i wykończeni podróżą więźniowie byli kierowani praktycznie prosto do komór gazowych. Osoby, które o własnych siłach nie mogły dojść do komór gazowych, były kierowane do tzw. „lazaretu”, gdzie były rozstrzeliwane. Pozostałe ofiary, zamknięte w wagonach, czekały na wspomnianych rampach na śmierć. Eksterminacja w obozie Treblinka odbywała się od rana do wieczora, tak więc często zdarzało się, zamknięte w wagonach ofiary czekały całą noc na bocznicach kolejowych.

Oczekujące wagony były pod stałym nadzorem SS Wachmannschaften, a sporadyczne próby ucieczek kończyły się rozstrzelaniem. Dnia 27 sierpnia 1942 wydano rozkaz o zakazie zatrzymywania się pociągów innych niż z deportowanymi ofiarami na stacji Treblinka. Cały proces eksterminacji, jak i istnienie obozów śmierci, Niemcy chcieli utrzymać w tajemnicy.

Franciszek Ząbecki, polski kolejarz, przez cały czas funkcjonowania obozu pracował jako zawiadowca na stacji Treblinka, przez co stał się naocznym świadkiem deportacji. W dniu 6 sierpnia 1944 udało mu się wynosić z zaminowanego budynku stacji kolejowej Treblinka dokumenty potwierdzające zbrodnie popełnione w obozie. Materiały te zostały wykorzystane m.in. w procesach przeciwko niemieckim i ukraińskim oprawcom.

Obóz Treblinka II był największym ośrodkiem zagłady w Generalnym Gubernatorstwie, a zarazem drugim po Auschwitz-Birkenau w okupowanej Europie. Funkcjonował od lipca 1942 do sierpnia 1943. Liczba ofiar nie jest możliwa do ustalenia, ale należy przyjąć zakres 800 000 do nawet 1 000 000 ofiar.